Khi không khí Sapa tràn ngập buồng phổi và len lỏi vào các tế bào,người tôi bỗng chùng lại, hồi hộp và bồi hồi. Cảm giác như gặp lại một người bạn tri âm.Có lẽ, Sapa đúng là một người bạn tri âm - luôn im lặng lắng nghe những than thở, những tâm sự rải theo những bước chân chậm rãi... Sapa vỗ về tôi bằng sương, bằng gió. Lang thang trong mây chiều,quan những hàng thông, quanh nhà thờ, ngồi nhâm nhi cà phê,ngô nướng, bắt gặp những nụ cười mủm mỉm hiền lành của những người dân tộc,...thấy nỗi buồn của mình vô lý biết bao.
Và Sapa cũng đâu chỉ là thị trấn nhỏ này. Lang thang về phía Nam thị trấn, men theo con đường nhỏ đi vào làng Cát Cát của người Mông, dọc theo con suối rảo bước vào thung lũng Lao Chải, Hầu Thào, Tả Van,...
Lúa xanh rờn, từng hàng, từng bậc như những đợt sóng nhấp nhô từ trên đỉnh núi cuốn xuống như sóng biển xanh trong nắng chiều ráng vàng rực rỡ.Những dòng suối bạc lấp lánh như kim tuyến luồn trong thảm lúa xanh bất tận.Lác đác từ trên đỉnh núi cao, những mái nhà nhỏ của người Mông như những quả chuông treo lơ lửng. Thiên nhiên hoang dã thấp thoáng bóng người càng trở nên mê hoặc hơn. Xa xa, cách đến năm bảy ngọn núi, một cụm dân cư với những mái nhà trăng trắng của người Tày, người Dáy, người Xa Phó dựng gần nhau san sát từ trên sườn núi xuống.
Người Mông thường dựng nhà trên đỉnh núi cao, họ chịu được cái rét rất giỏi. Người Xa Phó, người Dáy ưa dựng nhà lưng chừng núi, còn người Tày ưa làm nhà ở dưới chân núi và dưới thung, nơi đất thấp, bằng phẳng.
Từ cuối xã Tả Van, suối Hoa bỗng tách làm đôi thành suối Hoa và La-vi vòng quanh ôm lấy Bản Dền (cách trung tâm thị trấn Sapa khoảng 10km)
Người già kể rằng, xưa ở bản Dền, có một chàng trai mồ côi từ nhỏ, chàng ta rất nọ chịu khó và tuấn tú. Trong một đêm chợ tình Sapa, chàng gặp cô con gái trưởng bản Tả Van, người Dáy. Họ quấn quýt và yêu nhau tha thiết. nhưng chàng trai nghèo quá không thể sắm đủ sính lễ đến hỏi cưới. Họ thường họ hẹn nhau, chàng trai đi lên Tả Van, cô gái đi xuống Bản Dền, gặp nhau bên bờ suối Hoa tình tự. Chiều hôm ấy, nhớ bạn tình không nguôi, trời thì mưa tầm tã, cahngf vẫn ngược dòng suối Hoa lên gặp người yêu ở Nậm Nà (cuối Tả Van ngày nay). Họ bên nhau tình tự mãi bên bờ suối mà không hay tai họa đang ập xuống. Thần nước ào đến bất ngờ kéo văng cô gái khỏi vòng tay người yêu nhấn vào dòng nước xoáy gầm rú. Chàng trai hốt hoảng nhảy theo nhưng mất dấu người yêu. Đau lòng và hận thần nước khôn xiết, ngày ngày chàng lên núi Hoàng Liên khuân đá về lấp dòng suối. Ngọn núi đá chắn dòng suối Hoa càng ngày càng cao theo nỗi nhớ nhung và đau buồn của chàng trai, còn suối Hoa thì bị tách đôi dòng quấn quanh bản Dền, rả rích đêm ngày như tiếng đàn gọi gọi bạn của chàng trai từ đó.
Mặt trời đã xuống rất thấp, nhìn từ trên dốc núi, tưởng như tới "xóm" mái nhà trăng trắng ấy đến nơi rồi nhưng đi cũng phải mất cả tiếng đồng hồ. Đó chính là bản Dền của người Tày. Bản Dền cách trung tâm thị trấn Sapa 30 km đường chim bay, được coi là một trong những điểm xa nhất huyện Sapa. Ghé vào một ngôi nhà gỗ của người Tày xin trú ngụ một đêm. Chủ nhà không có gì lạ lắm bởi khách du lịch trekking tour nước ngoài thường vẫn ở nhà họ qua đêm. Ngôi nhà thơm phức mùi gỗ pơ-mu, ngăn nắp và cao ráo....
...Đêm ụp xuống thật nhanh, núi rừng yên tĩnh thẳm sâu như trùng xuống, bầu trờ như thấp hơn và dãy Hoàng Liên định hình gọn gàng hơn trong bóng đêm. Gió thanh khiết mang hương hoa núi rừng,lúa nương, tiếng côn trùng và suối hoa lách rách,... Đêm trong trẻo, thanh thao mà gần gũi. Gió mơn man những mái nhà im lìm ẩn hiện sau những tán cây trong ánh sáng mỏng của đêm.
