ĐIỀU GÌ SẼ XẢY RA SAU THẢM SAT PARIS

Những vụ thảm sát tại Paris vào thứ 6 ngày 13 tháng 11, cùng với vụ đánh bom kép vào Beirut (Lebanon) một ngày trước đó, và vụ bắn rơi máy bay dân sự của Nga trên đảo Sinai vào ngày 31 tháng 10, cho thấy một giai đoạn mới trong cuộc chiến của Islamic State (IS) – nhóm Quốc gia đạo Hồi, chống lại phương Tây. IS đã sẵn sàng để tấn công vượt xa khỏi các khu vực mà chúng kiểm soát ở Iraq, Syria và gần đây là Libya.

Mối thách thức gia tăng lên các quốc gia bị đe dọa đang rất lớn. Hàng loạt các vụ tấn công của IS đã diễn ra rất khó đoán định hay ngăn chặn, trong khi ở châu Âu, phong trào chủ nghĩa dân tộc cực đoan, bài ngoại và phỉ báng những công dân Đạo Hồi, những người nhập cư và tị nạn theo đạo Hồi vẫn gia tăng âm ỉ. IS phải bị nghiền nát nhưng điều này đòi hỏi sự nhẫn nại, quyết tâm và hợp nhất của những chiến lược và mục tiêu trong khi những điều này đang thiếu hụt nghiêm trọng giữa các quốc gia liên quan đến cuộc chiến chống IS này, đặc biệt là Mỹ và Nga.

Tổng thống Pháp François Hollande tuyên bố những vụ tấn công vào Paris là “hành động chiến tranh” và sẽ đáp trả không khoan nhượng. Ngày Chủ nhật tiếp đó (15 tháng 11), Không quân Pháp đã bom tạc Raqqa, thành phố của Syrian, nơi được xem là thủ phủ của IS. Giới quan sát đoán định rằng Tổng thống Hollande sẽ đưa ra một số quyết định trong bài phát biểu trước quốc hội Pháp trong phiên họp đặc biệt tại Versailles vào những ngày tới. Pháp là một trong quốc gia có chính sách sâu và cứng rắn đối với việc chống khủng bố, áp dụng những biện pháp hà khắc theo hàng loạt yêu cầu của phe chủ nghĩa dân tộc như Marine Le Pen của Mặt trận quốc gia nhằm xa lánh cộng đồng 5 triệu người Pháp theo đạo Hồi, nhưng Pháp cũng không đưa ra những biện pháp đảm bảo nào chống lại những cuộc tấn công.

Việc phát hiện hộ chiếu Syrian trên xác một trong những kẻ tấn công, khiến chúng ta không khỏi rùng mình khi liên hệ tới tuyên bố “4000 phiến quân IS đã thâm nhập vào châu Âu” bằng cách trà trộn trong đoàn người tỵ nạn Syrian vào châu Âu qua biên giới Hy Lạp. Điều này cũng khiến cho những người chống nhập cư gia tăng thêm những yêu cầu và kêu gọi châu Âu đóng cửa biên giới nội bộ. Chưa có bằng chứng nào chứng tỏ người sở hữu hộ chiếu là một trong những tay súng. Và nếu như một trong những tên tấn công đã xâm nhập châu Âu qua làn sóng tị nạn đi chăng nữa, thì tay súng đầu tiên nhận dạng được, Omar Ismail Mostefai, không phải là một người nhập cư, mà là một công dân Pháp, sinh ra và lớn lên tại một thị trấn phía Nam của Paris.

Đổ dầu vào không khí căng thẳng xoáy vào những người tị nạn và theo đạo Hồi ở châu Âu, là một mục đích lộ rõ trong những cuộc tấn công của IS. Lựa chọn tấn công vào những vùng ven phía đông của Paris nơi dân số, đông đúc, đa dạng sắc tộc và chủ yếu giới chuyên môn trẻ, dường như IS nhằm gửi tới thông điệp rằng không có giới hạn nào cho “cơn bão” càn quét của IS đang đến.

Bày tỏ sự hả hê trước thảm kịch đêm 13.11 ở thủ đô Paris, khiến 132 người thiệt mạng và 400 người bị thương, IS đồng thời tuyên bố rằng, các thủ đô lớn của thế giới bao gồm London (Anh), Washington DC (Mỹ) và Rome (Ý) sẽ là mục tiêu tấn công tiếp theo.

Nước Pháp Mỹ, Nga và tất cả các quốc gia khác – Phương Tây và Trung Đông- bị đe dọa bởi giấc mơ lập nên một Hồi vương mới của những kẻ giết người IS, sẽ buộc phải đưa ra những biện pháp cứng rắn để bảo vệ người dân của họ. Đồng thời một điều rõ ràng phải được giải quyết để ngăn chặn những cuộc tấn công sắp tới của IS, chính là một giải pháp cuối cùng để kết thúc cuộc nội chiến ở Syrian mà các quốc gia đang bị đe dọa cùng Syria và thế giới phải tìm ra giải pháp.

 Chính cuộc nội chiến này đã dung dưỡng và phát triển IS mạnh lên. Điều này cũng có nghĩa rằng hành động xích lại gần nhau và thống nhất để chiến đấu với IS giữa các quốc gia đang được hối thúc, không chỉ đối với Mỹ và Nga, mà nó còn thúc giục nhiều quốc gia châu Âu và Trung Đông khác tham gia vào nhiệm vụ này.

Trước khi hàng loạt các vụ tấn công của IS diễn ra gần đây, quan điểm của Mỹ coi tổ chức khủng bố là kẻ thù chính và không chia sẻ với Nga. Mỹ cân nhắc thực hiện các hành động quân sự hơn là việc bảo vệ đồng minh Tổng thống Bashar al-Assad của Syria. Thảm sát Paris đã thúc đẩy mạnh mẽ hơn những dấu hiệu tích cực bất ngờ của Mỹ thừa nhận vai trò của các cường quốc, trong đó có Nga, trong việc giải quyết cuộc xung đột hiện nay ở Syria. 

Tại cuộc họp tại Vienna vào ngày 14 tháng 11, trước thềm Hội nghị G 20, đại diện của hơn mười hai quốc gia đã thể hện mối quan tâm hối thúc kết thúc cuộc chiến ở Syrian. Ngoại trưởng John Kerry và Ngoại trưởng Sergey Lavrov của Nga, đã nhất trí về một kế hoạch dự kiến ​​cho một quá trình chuyển giao theo từng giai đoạn Chính phủ lâm thời và các cuộc bầu cử ở Syria.

Tại hội nghị thượng đỉnh nhóm G20 họp đang diễn ra tại Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và IS là chủ đề đặt ra thảo luận khẩn cấp. Tổng thống Obama và Tổng thống Vladimir Putin của Nga đã có cuộc gặp riêng dài 35 phút bàn về vấn đề này. Điều này cho thấy, tuy có những bất đồng trong thời gian qua, nhưng đến nay, hai vị lãnh đạo này đã có một điểm chung: đó là tiêu diệt IS.

Các vụ tấn công ở Paris đã gửi một sóng xung kích lớn trên thế giới, và vụ đánh bom kép ở Beirut (Lebanon) và bắn rơi máy bay phản lực dân sự của Nga thực sự là những nối ám ảnh khủng khiếp. IS đã thể hiện rằng không có giới hạn nào mà chúng không thực hiện, và không có quốc gia nào thực sự an toàn cho tới khi tất cả chúng ta cùng đoàn kết đánh bại tai họa này.

Ngay khi ở ranh giới giữa cái sống và cái chết, Bowdery cô gái đã sống sót  và chứng kiến những kẻ tấn công săm soi, ngang ngược bắn những người khác quanh cô, trong nỗi “hoảng loạn và cô độc” trong suốt một giờ đồng hồ, “nằm giả chết” “nín thở, cố gắng không cựa mình, không khóc – không để cho những kẻ (khủng bố) thấy sự sợ hãi mà chúng muốn thấy”. Bowdery cô gái 22 tuổi, chỉ “mong sao những người thân biết rằng cho dù bất kỳ chuyện gì xảy ra, những người thân yêu của cô vẫn giữ niềm tin vào tính thiện của con người. Đừng để những kẻ ác ôn này thắng.”

  Khủng bố và giết người vô tội, xả súng vào những người dân lương thiện, gây nên những cảnh tượng chết chóc, thê lương, ...không phải là con người, cũng không phải là một tín đồ của Hồi giáo... Cũng như các giáo lí khác, Kinh Koran hướng các Tín đồ tới cuộc sống lương thiện và yêu thương đồng loại: Tôn trọng quyền của người khác; Bố thí rộng rãi cho người nghèo; Tránh giết người;  Cư xử công bằng với mọi người; Hãy trong sạch trong tình cảm và tinh thần.... Vậy nên những kẻ đánh bom liều chết, hay xả súng  giết hại những người dân lương thiện, gây nên những cảnh thảm sát kinh hoàng giữa những ngày trời xanh hòa bình, yên vui là những kẻ vô nhân tính, không thuộc tôn giáo nào cả, là những kẻ không có tín ngưỡng và đức tin.

Minh Anh - theo NYtimes, BBC

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC- TỪ ĐÂU?

Đất nước Thái Lan, nơi mà theo TS. Ponpern, Học viện Hoàng Gia Thái Lan chia sẻ thì “người Thái lan và giới trẻ không phải chăm đọc sách, không tự học tập qua sách, nhất là sách khoa học, kỹ thuật” . Nhưng từ những khảo sát 6 tháng một lần thực hiện trong những năm gần đây, các nhà quản lí Thái Lan đã tìm hiểu được tâm lý, nhu cầu và thói quen của bạn đọc, từ đó xây dựng và phát triển sách, hệ thống phát hành, từng bước cải thiện nền văn hóa đọc của họ.

 Theo khảo sát và thống kê vào tháng 1 năm 2015 của Hiệp hội Xuất bản và Phát hành Thái Lan, có 40.2% dân số đọc sách (11-69 tuổi) mỗi ngày trung bình 28 phút, mỗi người trung bình mua 4 cuons sách mỗi năm,... Cứ một trăm người tới hội chợ sách Bangkok thì có 25 người đọc và yêu thích sách, và họ thường mua 3-5 cuốn, mỗi lần chi trả khoảng 500 bath (tương ứng với 350 000vnd). Hội chợ này gia tăng 30- 50% lượt người tham dự trong 3 năm gần đây.

Ở Việt Nam cho đến nay, chưa có một nghiên cứu trên diện rộng từ thành phố trung ương đến các tỉnh thành trong cả nước về hiện trạng đọc sách của người Việt. Bộ Thông tin truyền thông, Bộ Giáo dục, Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch, Cục Xuất bản hay hay Hội Xuất Bản,... đều chưa đưa ra bất kỳ một kết quả điều tra, nghiên cứu, hay một công bố cụ thể về hiện trạng hay văn hóa đọc của người Việt: thành phần, hành vi đọc (sách), thói quen, tâm lý, những yếu tố ảnh hưởng tới đọc sách,... Nói một cách khác, từ góc độ của cơ quan quản lí đây là một ứng xử trống.

Và nói đến hành vi đọc sách của người Việt, dựa vào quan sát thường ngày, tại các thành phố chúng ta hiếm gặp một hình ảnh người ngồi đọc sách trong công viên, càng ít gặp hình ảnh sinh viên ngồi đọc sách trong xe buýt, tàu hỏa; thư viện các trường đại học, cao đẳng chỉ đông sinh viên khi những kỳ thi kề cận, thư viện công cộng lại càng thưa vắng các độc giả đủ các lứa tuổi, lại càng hiếm gặp những bác nông dân đọc sách trong khi kinh tế nông nghiệp chiếm 80% thành phần kinh tế của cả nước. 

Tại các thành phố, giới trẻ - tuổi từ 18-30, vốn là lứa tuổi gắn bó và đọc sách nhiều nhất, thì đang say sưa với những cuốn tiểu thuyết ngôn tình diễm lệ, những ligh novels theo phong cách manga, comic với những nội dung phiêu lưu tình ái, ma thuật giả tưởng,... 

Khi mà một nền xuất bản và văn hóa đọc đang được xây dựng và hình thành, thì hạt nhân của nó là văn hóa đọc cá nhân sẽ bắt đầu từ những khái niệm đầu tiên: “Chọn sách như thế nào?”, “Đọc sách khoa học như thế nào?”, “Một cuốn sách hay”, “Một đứa trẻ tốt”,... Những khái niệm nhỏ này nên chăng cũng là những khái niệm đầu tiên cho những Ngày Sách/ Hội sách Việt Nam, để hình thành nên những chuẩn mực ứng xử, những trọng tâm phát triển xuất bản, xây dựng kỹ năng và thói quen. 

Từ sự hiểu biết về sách, người đọc có thể chủ động ra những quyết định, những lựa chọn thể loại, đề tài... để ngay cả khi họ đọc những cuốn tiểu thuyết phiêu lưu tình ái, chạm mạnh đến cảm xúc cá nhân vẫn giữ được cái đầu lạnh để hiểu sự khác biệt giữa đời thực và tiểu thuyết, để không phát cuồng thần tượng; và biết thưởng thức những câu chuyện khác khi đọc một cuốn sách kể một câu chuyện khác biệt dị bản của nó.  

“Ngày Sách Việt Nam không phải là việc riêng của một ngành. Sách là một sản phẩm tinh thần, một công cụ giáo dục. Các cơ quan quản lí Nhà nước, Ngành cần có thay đổi mạnh mẽ hơn nữa để xây dựng phát triển chuẩn mực đọc sách – mua sách- ứng xử với sách, với tác giả tác quyền như một sự “uống nước nhớ nguồn” vì sách đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của xã hội, công cụ cho một xã hội học tập, không phải chỉ cho trẻ em mà cho cả người trưởng thành đến trung tuổi, để xây dựng “một xã hội học tập suốt đời.”

MINH ANH - Nguồn: Báo Văn Nghệ

Sách & ngành xuất bản phát triển ở đâu?

Năm 2004 Luật Xuất Bản được ban hành, đã mở ra hành lang pháp lí cho phép tư nhân liên kết với Nhà xuất bản làm sách và phát hành sách. Được hỗ trợ chính sách phần nào về thuế, về lĩnh vực ngành nghề, nhưng không được bao cấp như NXB, tư nhân liên kết xuất bản đã hồ hởi (có cả tự hào) làm sách với tất cả sự sống còn của doanh nghiệp, với sự nhanh nhạy thích ứng với nhu cầu độc giả, đồng thời cũng đặc biệt nhanh nhạy thỏa mãn và kích thích nhu cầu “thư giãn và giải trí” để theo đuổi những mục tiêu doanh số phát hành.

Một thập kỉ nhìn lại, thị trường sách Việt phát triển mạnh mẽ, cho dù từ năm 2009 nền kinh tế bắt đầu suy thoái, đặc biệt sụt giảm nghiêm trọng vào những năm 2010-2012, ngành xuất bản vẫn là một trong số ít ngành có chỉ số tăng trưởng và doanh thu tăng lớn. Bạn đọc không còn rơi vào tình trạng thiếu thốn xuất bản phẩm. Thậm chí các tác phẩm mới xuất bản ở Mỹ, bestseller của Mỹ, Anh trụ hạng một tuần, thì chỉ chưa đầy một tháng sau đã xuất hiện phiên bản tiếng Việt tại thị trường Việt. Không còn tình trạng khan hiếm, đói đề tài. Hàng loạt các nhà sách được đầu tư lớn mở khắp các thành phố trung ương và thành phố các tỉnh cho thấy các doanh nghiệp xuất bản liên kết – phát hành đã tìm được những hướng đi, khẳng định và trụ vững trong thị trường xuất bản.

Nếu như năm 2006, toàn Ngành đã xuất bản được 19.100 cuốn sách với 244,85 triệu bản, thì năm 2014, tổng số sách phát hành trên toàn hệ thống là 378 triệu bản, số lượng sách phát hành tăng 70% so với 2006. Nhìn vào những con số thống kê về số lượng đầu sách cũng như số lượng bản in tăng hàng năm và ổn định, có đủ cho chúng ta một cái nhìn lạc quan về thị trường xuất bản? phải chăng người đọc gia tăng? Số lượng tiêu thụ đang ngày càng lớn? Và bạn đọc đang gia tăng, hoặc đã có nhiều thích thú với sách. Những con số tăng trưởng, và sự phát triển này khiến những định kiến và đánh giá về “tình trạng đọc sách suy giảm”, “lười đọc ở giới trẻ”,...băn khoăn và hồ nghi.

Trong năm 2014 với tổng doanh thu Ngành Xuất Bản đạt 2.038,2 tỷ đồng (tăng 2,1% so với năm 2013), nộp ngân sách 50,308 tỷ đồng (tăng 14,4% so với năm 2013). Tổng số sách phát hành trên tăng 2% so với năm trước; xuất khẩu 378 triệu bản sách. Nhưng tại sao, ngành Xuất bản lại khá im ắng và chỉ khiêm tốn cho rằng đó là những phát triển “đáng ghi nhận”. Bởi vì, năm 2014 chính là năm “bùng nổ” những sai phạm trong hoạt động quản lí xuất bản, uy tín của Nhà xuất bản và cơ quan quản lí xuất bản sa sút trong cộng đồng xã hội. Đầu sách và số lượng ấn bản tăng trưởng, song chất lượng “chưa đồng đều; nhiều cuốn sách có nội dung vô bổ, nhảm nhí, thiếu tính giáo dục; một số xuất bản phẩm sai phạm nghiêm trọng bị dư luận phản ứng dữ dội, ảnh hưởng lớn đến uy tín của toàn ngành”.

Sự phát triển và tăng trưởng của sách và thị trường sách một lần nữa khẳng định vị thế và sức sống của sản phẩm tinh thần đặc biệt này đối với bạn đọc tiêu dùng. Sự tăng trưởng và phát triển của sách (thể loại, đề tài, số lượng, kiểu cách) và thị trường sách, mà công sức phát triển của giới tư nhân liên kết xuất bản/ của xã hội hóa xuất bản đóng một vai trò lớn và quan trọng nhờ cú hích nhẹ nới lỏng cơ chế xuất bản, cũng bộc lộ rõ những mảng sậm của đặc thù sản phẩm thị trường.

Nếu như năm 2006, mức độ sai phạm của ngành xuất bản là: 32 cuốn không có đăng ký kế hoạch xuất bản, 74 cuốn sai tên so với đăng ký, 23 cuốn sai tên tác giả, 15 cuốn không có số đăng ký, thì năm 2014, qua công tác thanh, kiểm tra trong lĩnh vực xuất bản của riêng Ngành, đã phát hiện, xử lý 399 xuất bản phẩm vi phạm (tăng 57% so với 2013). Trong đó, vi phạm chủ yếu là mạo danh nhà xuất bản, in lậu, nhập lậu, lưu hành bất hợp pháp, ghi không đúng, không đầy đủ thông tin trên xuất bản phẩm... Mức độ sai phạm trầm trọng, bạo liệt, táo tợn và tràn lan .. nhiều hơn.

 “Dù số lượng sách xuất bản cao hơn so với năm trước, nhưng chất lượng. Đặc biệt, hiện tượng vi phạm bản quyền vẫn còn tiếp diễn nghiêm trọng và phức tạp. Tình trạng xuất bản nhưng không có văn bản chấp thuận của tác giả, vi phạm chủ sở hữu quyền tác giả xảy ra rất nhiều. Nguyên nhân là do sự tiếp tay của một số nhà xuất bản cho các đầu nậu sách, điều này gây phương hại đến tinh thần nghiên cứu, sáng tạo của nhân sĩ, trí thức, phá hoại sản xuất của chính ngành xuất bản, gây ảnh hưởng rất xấu đến cộng đồng, xã hội...”

Không chỉ sụt giảm về uy tín,  trong khi tư nhân liên kết xuất bản liên kết phát triển, phình to thì các Nhà Xuất Bản đang sống mòn. Hoạt động cầm chừng, dựa vào đơn đặt hàng, sự trợ cấp của Nhà nước và doanh thu từ bán giấy phép xuất bản, lâu dần, các NXB đã trở nên ốm yếu như thế, kéo theo hệ lụy những BTV của họ vì đời sống của mình mà đồng lõa, tiếp tay, cẩu thả trong hoạt động biên tập, kiểm duyệt nội dung bản thảo, chưa nói đến chính họ đã góp phần không nhỏ tạo nên những bản thảo rác, phi bản quyền. Cả nước có hơn 60 NXB, thì chưa đến 10 NXB có sức sống trong thị trường.

Gần đây, Nhà xuất bản HarperCollins, một trong 5 NXB lớn nhất thế giới, đã gửi thông báo đến công ty First News (công ty mua bản quyền và dịch cuốn sách, phát hành tại Việt Nam) của Việt Nam về tình trạng in lậu trắng trợn cuốn sách "Bí mật tư duy triệu phú" của tác giả T. Harv Eker tại Việt Nam và yêu cầu First News trong tuần tới gửi công văn đề nghị lên Tổng lãnh quán Mỹ tại TP.HCM trợ giúp bảo vệ quyền lợi trực tiếp của họ. Firt News đã phát hiện tình trạng in lậu cuốn sách này của họ từ năm 2011, nhưng vẫn bất lực cho đến nay.

tiếp theo....Xây dựng và phát triển văn hóa đọc - bắt đầu từ đâu?

MINH ANH 

nguồn: Báo Văn Nghệ